Podstawy Telekomunikacji
Ćwiczenie 3
Analiza charakterystyk statystycznych ruchu telekomunikacyjnego
Opracowali: mgr inż. Krzysztof Konopko, mgr inż. Grzegorz Kraszewski
1 Wprowadzenie
Pomiary statystyczne ruchu telekomunikacyjnego są bardzo ważne dla operatora. Pozwalają
na ocenę jakości obsługi abonentów, stwierdzenie konieczności rozbudowy sprzętu (central),
konieczności modyfikacji infrastruktury, pozwalają również na optymalizację inwestycji i
prowadzenie korzystnej polityki taryfikacyjnej. W warunkach wolnej konkurencji na rynku
telekomunikacyjnym pomiary ruchu są również wymagane do rozliczeń międzyoperatorskich. Pomiary
te można podzielić na trzy grupy: pomiary natężenia ruchu, pomiary liczby określonych zdarzeń
komutacyjnych (np. traconych połączeń) i pomiary czasów trwania określonych stanów (np. średni
czas trwania połączenia). Natężenie ruchu w jednym łączu można zdefiniować jako czas trwania jego
zajętości na jednostkę czasu. Jeżeli jedno łącze jest w ciągu godziny zajęte przez cały czas, to
mówimy, że natężenie ruchu w tym łączu wynosi 1 erlang. Przełomem w telekomunikacyjnych
pomiarach statystycznych było wprowadzenie central cyfrowych. W centralach takich (np. w badanej
w czasie ćwiczenia S12) pomiary ruchu są jednym z podstawowych zadań systemu operacyjnego
centrali i nie jest do tego wymagane żadne dodatkowe wyposażenie. Zastosowanie komputerów pozwala
na poradzenie sobie z ogromną ilością danych, jaką generują szczegółowe pomiary ruchu. Na bieżąco
prowadzone są w centrali liczniki zliczające podstawowe zdarzenia komutacyjne (ilość połączeń
generowanych, załatwionych, straconych, opóźnionych itd.). Rejestrowane jest również natężenie
ruchu generowane w poszczególnych łączach międzycentralowych i przez określone grupy abonentów
lub np. numery służb specjalnych.
2 Cel i zakres ćwiczenia
W ćwiczeniu studenci zapoznają się z podstawowymi pomiarami ruchu telekomunikacyjnego,
jakie udostepnia centrala S12. Wykonywane są cykliczne odczyty liczników zdarzeń komutacyjnych.
Studenci interpretują otrzymane wyniki.
3 Metodyka badań
Ogólna koncepcja prowadzenia pomiarów statystycznych polega na określeniu trzech poniższych
cech pomiaru:
- harmonogramu pomiarów określającego daty i godziny wykonywania pomiarów,
- przedmiotu pomiarów określającego na których zespołach mają być dokonywane pomiary
(w Systemie 12 wyróżnia się następujące przedmioty pomiarów: grupa łączy wychodzących, grupa
łączy przychodzących, grupa łączy, grupa zespołów obsługowych, grupa linii PABX, kierunek
ruchu, ruch inicjowany, ruch końcowy, ruch wewnętrzny, grupa zespołów sterujących, grupa
nietelefonicznych urządzeń peryferyjnych, zespoły komutacyjne,
- wielkości mierzonej określającej dane pomiarowe (w Systemie 12 danymi tymi mogą być
następujące wielkości: natężenie ruchu, podniesienie mikrotelefonu, średni czas stanów
zajętości, liczba wywołań zakończonych rozmową, liczba nieefektywnych wywołań, średnia liczba
zespołów zablokowanych itp.).
3.1 Komendy stosowane do niektórych pomiarów statystycznych
ACTIVATE-GEN-STAT
ACTIVATE-GEN-STAT:
ENTLIST=[lista liczników],
RECPERD=[okres pomiarów],
OUTPERD=[czas między raportami],
RECDATE=[data pomiarów];
Powoduje włączenie ogólnych pomiarów statystycznych w centrali, definiuje typy liczników
statystycznych, jak również określa czasy rozpoczęcia i zakończenia pomiarów oraz parametry
czasowe pomiarów. Parametry komendy:
| ENTLIST |
Typ licznika, można podać kilka liczników oddzielając je znakiem "&", na przykład ENTLIST=-94&-96&-98. |
| RECPERD |
Okres pomiaru wyrażony w godzinach i minutach, przykład: pomiary od 12:15
do 16:30 - RECPERD=1215&&1630 (uwaga -
oba czasy muszą być zaokrąglone do pełnego kwadransa), początek pomiaru musi
przypadać co najmniej 15 minut po momencie wydania komendy (według zegara
centrali)! |
| OUTPERD |
Okres czasu co który będą wyprowadzane wyniki, format HHMM,
musi być pełną wielokrotnością 15 minut, |
| RECDATE |
data pomiarów (miesiąc i dzień) w formacie MMM&DD, np.
OCT&24 (nazwy miesięcy to skróty angielskie). |
DEACTIVA-GEN-STAT
DEACTIVA-GEN-STAT:
IDENTITY=[identyfikator];
Komenda służy do wyłączenia pomiarów statystycznych uruchomionych wcześniej komendą
ACTIVATE-GEN-STAT. Parametry:
| IDENTITY |
identyfikator sekwencji: numer sekwencji komendy, którą uruchomiono
pomiary (od 0 do 9999, numer sekewncji każdej komendy jest podawany przez centralę w raporcie
wykonania), rok, miesiąc i dzień wykonania. Przykład: IDENTITY=7356&2004&06&24
- komenda o numerze sekwencji 7356 wykonana 24 czerwca 2004. |
3.2 Przebieg ćwiczenia
Przeprowadzić obserwację zdarzeń komutacyjnych zliczanych w następujących licznikach
statystycznych (numer identyfikuje rodzaj licznika, minus jest częścią numeru):
- -93 - średni czas konwersacji przy połączeniu lokalnym,
- -94 - średni czas zajmowania łącza w połączeniu lokalnym,
- -95 - ilość połączeń z odpowiedzią,
- -96 - ilość połączeń z poprawną informacją wybierania,
- -98 - ilość wywołań do zajętego abonenta,
- -106 - ilość wywołań z brakiem odpowiedzi,
Czas trwania obserwacji - 2 godziny z raportami co 15 minut. W czasie obserwacji należy
generować ruch telekomunikacyjny.
4 Sprawozdanie z ćwiczenia
Sprawozdanie powinno zawierać opis przebiegu ćwiczenia laboratoryjnego, w tym wykaz realizowanych
komend operatorskich i przykładowe raporty generowane przez centralę.
Sprawozdanie powinno też zawierać wnioski dotyczące realizacji poszczególnych punktów ćwiczenia
laboratoryjnego, oraz analizę zebranych w czasie pomiarów danych. Na analizę składają się wykresy
czasowe oraz obliczenia natężenia ruchu.
5 Literatura
- A. Jajszczyk "Wstęp do telekomunikacji", WNT, Warszawa 1998.
- S. Haykin "Systemy telekomunikacyjne", WKŁ, Warszawa 1998.
- "System 12 Digital Exchange", Electrical Communication vol. 59 No. 1/2 1985.